Vorige week werd Rusland opgeschrikt door een meteoriet. De 17 meter brede rots, met een massa van 10.000 ton, verlichtte de hemel boven de Oeral en veroorzaakte schokgolven die meer dan 1200 mensen verwondden en duizenden huizen toetakelden. De totale schade bedraagt 25 miljoen euro.
Toen de meteoriet in de atmosfeer ontplofte, kwam er 500 kiloton energie vrij: 30 maal de atoombom op Hiroshima. De laatste keer dat er meteoriet-resten op aarde insloegen, was meer dan honderd jaar geleden.
Vrij vlot na de inslag waren de eerste beelden beschikbaar. Het meeste videomateriaal was afkomstig van dashboard-camera’s in auto’s, kortweg “dashcams”. Op 29 december werd de crash van een Tupolev-204 op een snelweg bij het vliegveld van Moskou ook al vastgelegd door een dashcam. Te zien was hoe wrakstukken over het wegdek vlogen en diverse rijdende auto’s troffen. Ook de beelden zelf vlogen de wereld rond via diverse media.
Rusland is gevaarlijk
Een toenemend aantal Russen heeft inmiddels een dashcam in de auto. Het is namelijk een handig wapen tegen de vele gevaren op de Russische wegen: dronken brokkenpiloten, corrupte verkeerspolitie en valse beschuldigingen door fake-ongelukken.
Vergeleken met de rest van de wereld heeft Rusland veel auto-ongelukken. Volgens het Ministerie van Binnenlandse Zaken waren er in 2011 in totaal 200.000 verkeersongelukken waarvan 20.000 met fatale afloop. Premier Dmitry Medvedev wijtte dit in juli 2009 al aan “ongedisciplineerd en crimineel gedrag” van de Russische automobilist plus de slechte conditie van het wegdek.
Volgens Transparency International is Rusland nummer 133 op de ranglijst van meest corrupte landen ter wereld. Uit recent onderzoek blijkt dat eenderde van de Russen de verkeerspolitie het meest corrupte instituut vindt, vanwege alle omkoping, intimidatie en geweld. Ook is het een trend dat arme mensen zich voor een rijdende auto werpen in de hoop een schadevergoeding van de verzekering te krijgen.
Iedereen een dashcam
Omdat dashcams relatief goedkoop zijn en ze vanaf 2009 wettelijk zijn toegestaan in particuliere voertuigen, is er in Rusland een run op die dingen ontstaan. Volgens Alex Davies van Business Insider accepteren steeds meer Russische rechtbanken zelfs uitsluitend camerabeelden om verkeersgeschillen op te lossen.
Ook wereldwijd worden dashcams steeds meer gebruikt. In Engeland worden nieuwe huurauto’s er standaard mee uitgerust. Allemaal om objectief verhaal te kunnen halen in het geval er iets gebeurt.
Nieuw online fenomeen
Vanwege deze wereldwijde dashcam-trend heeft ook het desbetreffende videomateriaal zijn weg gevonden naar het internet. Via sociale netwerken als Facebook en Twitter verspreiden de meest bizarre filmpjes zich als een lopend vuurtje. Soms zijn ze te schokkend, maar dan biedt een website als Ru CHP LiveJournal community uitkomst.
Dashcams stellen praktijken aan de kaak
In september 2009 publiceerde Microsoft-legende Gordon Bell zijn boek “Total Recall: How the E-Memory Revolution Will Change Everything”. Daarin doet hij verslag van zijn levensproject Life Bits, waarin hij met digitale technologie zijn leven vastlegt voor de eeuwigheid. Elk telefoongesprek, elk mailtje, elke foto kan Bell met een muisklik oproepen. In de toekomst zal iedereen zijn eigen digitale geheugenpaleis hebben. Nooit meer iets vergeten is een ideale wereld, aldus Bell.
Aan de opkomst van dashcams liggen echter hoofdzakelijk minder rooskleurige redenen ten grondslag. Ze dienen vooral om de ware aard van onze maatschappij te etaleren. Kennelijk moeten we ons steeds vaker indekken tegen allerlei gevaren. Dat we dashcams moeten gebruiken om allerlei praktijken aan de kaak te stellen en ons gelijk te halen, is treurig en geeft te denken om het zacht uit te drukken. Maar misschien neemt de werkdruk van de rechterlijke macht er geleidelijk aan door af en lopen we inderdaad straks allemaal met een cam om onze nek. Net als Gordon Bell.
Dit artikel is samen met Jaap Bloem geschreven.
Bronnen
Amos, Howard, “Meteorite footage captured thanks to Russian love of dashcams”, Guardian, 15 februari 2013
Bell, Gordon en Jim Gemmell, “Total Recall: How the E-Memory Revolution Will Change Everything”, Dutton, september 2009
Bloomberg Philantropies, “Leading the Worldwide Movement to Improve Road Safety”, 2013
Davies, Alex, “Here’s Why So Many Crazy Russian Car Crashes Are Caught On Camera”, Business Insider, 12 december 2012
Kazhan, Olga, “A surprising map of countries that have the most traffic deaths”, the Washington Post, 18 januari 2013
Lavrinc, Damon, “Why Almost Everyone in Russia Has a Dash Cam”, Wired, 15 februari 2013